Kees Bronke en Kees Jansveld | The Hunger Project (2024)

Kees Bronke (Kees B): “Dat positieve verandering mogelijk is, zag ik al in 1966 toen ik drie jaar les gaf in Oeganda. Later, in 1986, greep de visie van The Hunger Project me direct: ‘Iedere man, vrouw en kind heeft het recht op een gezond en productief leven’. Zeker in combinatie met de focus op zelfredzaamheid; de mensen kunnen het zélf doen, dat zag ik bij andere organisaties niet. Het feit dat The Hunger Project hier op een andere manier instaat was voor mij essentieel. Ook de opzet als ‘project’ met een duidelijk doel, en een streefdatum, sprong er voor mij uit bij The Hunger Project.”

Kees Jansveld (Kees J): “Ik ben in Nederlands-Indië geboren, en dat heeft denk ik mijn blik op de wereld verruimd. Mijn vader was tropenarts en heeft zich altijd ingezet voor betere omstandigheden in Afrika. Zo werkte hij voor Memisa, dat later is opgegaan in Cordaid. Ik heb zelf getwijfeld om tropenarts te worden maar ben een opleiding in Nederland gaan volgen en uiteindelijk longarts geworden. Toen ik met The Hunger Project in aanraking kwam realiseerde ik me dat het anders kan; je kunt ook hier een verschil maken, je hoeft er niet per se naartoe om daar te werken. Dit was veel fundamenteler, vanuit de mensen zelf een gemeenschap vooruit krijgen.”

Kees B: “The Hunger Project opbouwen in Nederland. Ik weet nog mijn oriënterend gesprek met een oud-medewerker van The Hunger Project. Zij zei dat ‘bij wat je echt interesseert, moet je eigenlijk ook investeerder worden. Want als investeerder ga je er ook meer belang aan hechten.’ Dat was een mooie conversatie. En toen is het gaan rollen. Met mijn vrouw Geer zijn we ons breed gaan inzetten voor The Hunger Project en veel gaan reizen. In dorpen in Afrika zag ik hoe mensen veranderden en hoe ze het initiatief in eigen handen namen. In Bangladesh in 1998 gaf landendirecteur Badiul Alam Majumdar ons zoveel kracht, en die kracht voor The Hunger Project is altijd gebleven. Die periode is voor Geer en mij heel betekenisvol geweest.”

Kees J: “Laat ik onderstrepen dat het aandeel wat Kees en Geer hebben in The Hunger Project niet in verhouding staat tot wat ik heb gedaan. Zij hebben 25 jaar The Hunger Project gedragen en uitgebouwd, dat is fenomenaal. Ik heb geïnvesteerd in The Hunger Project, en dat doe ik nog steeds. Kees benaderde mij destijds op een goede manier. Ook ben ik van december 2006 tot april 2011 secretaris van het bestuur geweest. We kwamen maandelijks bij elkaar, het was een intensief, uitvoerend bestuur. Het merendeel wat wij deden deed, doet nu de directie. Ik ben nauw betrokken geweest bij de sollicitatieprocedure van de huidige directeur, Evelijne Bruning (waar maar liefst 50 kandidaten zich voor aangemeld hadden). En daar ben ik best een beetje trots op.”

Meer over de start van The Hunger Project

Kees B: “Het voelt als een kleine bijdrage aan het oplossen van de ongelofelijke ongelijkheid in de wereld. Die ongelijkheid heeft me altijd bezig gehouden. Het geeft me enorme voldoening om te helpen om die ongelijkheid te verkleinen door mensen zelfredzaam te maken. En daar geloof ik nog steeds in. Tijdens onze bezoeken aan Benin, Oeganda of Bangladesh zag ik hoe fantastisch de mensen het daar doen. Dat is echt een inspiratie voor Geer en mij geweest.”

Kees J: “Daar sluit ik me bij aan, het gevoel van inspiratie. Wij leven in een omgeving waar alles mogelijk is, maar op een paar uur vliegen is dat totaal anders. Dat we iets aan die ongelijkheid kunnen doen, dát is de grootste voldoening. Ik ben het idee van The Hunger Project nergens anders tegengekomen. Door zelf te investeren maak ik onderdeel uit van een grotere beweging. Het gevoel dat we daar deel van uit hebben gemaakt is, nu we iets ouder zijn, versterkt. Ook vind ik het belangrijk dat een jongere generatie aandeelhouder in het einde van honger wordt, het gaat door.”

Kees B: “Ons bezoek aan Burkina Faso in 1999. In New York had The Hunger Project de African Price of Leadership toegekend aan de analfabete boerin Aisseta Nagbila. Geer en ik hebben haar begeleid in New York, en gingen daarna met haar mee naar Burkina Faso – als onderdeel van een tour langs verschillende The Hunger Project-landen. Aisseta gaf daar een enorm energieke en uitgesproken speech. De vertaler, Idrissa Dicko, directeur van The Hunger Project Burkina Faso, moest haar soms afremmen, wat een kanon! Een waanzinnig moment. Ze enthousiasmeerde vele andere vrouwen in Burkina Faso.”

Kees J: “In 2009, tijdens mijn bestuurstijd, ging ik op investeerdersreis naar India. We bezochten een groep vrouwen die in een dorp presentatietrainingen volgde. Deze groep zat heel bedeesd in een grote kring. Maar wanneer iemand het woord kreeg, om te vertellen wat ze in het dorp had opgezet en bereikt, dan spatte het vuur eraf. Zó krachtig, ze zweefde zowat boven het plankier uit. Dat maakte grote indruk op me.”

Kees B: “Het accent op zelfredzaamheid van hele dorpen, mannen en vrouwen, samen. Ook de focus op vrouwen en kinderen vind ik heel goed, die hebben vaak het meeste last van armoede en honger. De focus op gelijkheid vind ik heel belangrijk.”

Kees J: “Het is wonderlijk dat in al die jaren de hele benadering uniek is gebleven. Het gaat om de geïntegreerde aanpak. En de kracht van vrouwen is heel essentieel. Ik noem mezelf een feminist. Mannen kunnen er zo ontzettend een potje van maken. Om armoede te bestrijden zijn vrouwen de stimulerende factor. Ook de strategie van The Hunger Project is bijzonder: mensen zetten zichzelf in beweging, maar er wordt ook met de overheid samengewerkt. Dat is essentieel. De vonk moet overslaan op de gemeenschap, van bottom naar up. Het is goed dat er in Nederland lobby is naar ministeries, en ik hoop dat er in de nieuwe regering meer aandacht voor is.”

Kees B: “Een lastige vraag, maar ik denk meer samenwerken. Ik geloof in de tipping point theorie. Net als Carel van Bemmelen dat in Benin met het succesvolle Katakle netwerk voor ogen had. Maar tot mijn verdriet werkt dat nog niet. Buitengewoon jammer, daar moeten we harder aan trekken. We zijn te klein om het alleen voor elkaar te krijgen.”

Kees J: “Maar ook een positief bericht over samenwerken: onlangs, bij het 40-jarig verjaardagsfeest van The Hunger Project, heb ik over het nieuwe partnerschap Right2Grow gehoord. En Jouwert van Geene (strategic partnership facilitator Right2Grow, red.) is terug, prachtig. Mijn ervaring is dat je moet doorgaan, moet blijven doorhameren. Frapper toujours. Naar partner organisaties maar ook richting politiek. Stevig doorstappen, dan heb ik er alle vertrouwen in.”

Foto Kees Jansveld: Dick Helders

Video: 40 jaar The Hunger Project Nederland